Goya 1746-1828
Goya is geboren in 1746 als het zesde kind in het dorp Fuendetodos
bij Zaragoza. In Zaragoza groeide hij op. Goya zijn moeder is afkomstig
uit een verarmd adellijk geslacht. Dat de schilder trots is op dit adellijke
bloed blijkt uit het feit dat hij dat meermaals vermeld.
Zonder succes probeerde hij op de academie van Madrid toegelaten te
worden. Hij volgde tekenlessen bij Juan Ramírez en vervolgens
José Luzán. In Madrid maakte m.n. het werk van Giambattista
Tiepolo indruk. Hij leert de schilder Francisco Bayeu y Subías
kennen, die zijn leraar en huisbaas werd en met wiens zus hij later
zou trouwen. In 1767 ging hij naar Italië waar hij de schilderkunst
van de renaissance bestudeerde. Dankzij bemiddeling van Bayeu ontwierp
hij wandtapijten voor de koninklijke fabriek Santa Bárbara. Aan
het hof maakt hij vervolgens carrière m.n. door zijn portretten.
Goya heeft tot zijn vijftigste meer schilderijen gemaakt die door hun
didactische aard vrij veel traditionele symbolen bevatten. In de jaren
80 werd hij beschouwd als één van de belangrijkste levende
Spaanse kunstenaars. In 1799 werd hij tot eerste hofschilder benoemd.
Los Caprichos No. 13: They are hot
Corbis Collection
Buy posters at AllPosters.com
Na een moeizame stad is er dus sprake van een succesvolle carrière.
Privé ging het echter minder goed. Goya kreeg 20 kinderen van
wie er maar één zoon bleef leven. In 1792 werd Goya plotseling
blind, doof en verlamd. De doofheid bleek definitief. Nadat hij redelijk
hersteld was van zijn ziekte maakt hij ontzettend veel schilderijen.
Het is ook veelzeggend dat Goya zijn eerste grafische cyclus op zijn
ziekbed ontstond. Klaarblijkelijk was de drang om de wereld te voorzien
van nieuwe werken uit zijn hand zeer groot. De ziekte waar hij aan leed
manifesteerde zich vanaf dat moment met enige regelmaat. Opvallend is
dat zijn schilderstechniek zeer expressief wordt, wat misschien ook
deels te verklaren is door zijn gedrevenheid tot het creëren van
vele nieuwe werken.
In 1808 trok Napoleon Spanje binnen. Tot dat moment had hij gehoopt
dat Franse verlichtte ideeën Spanje zouden bevrijden van de tirannie
van o.a. de inquisitie. Hij verwachtte liberalisering en werd daarentegen
geconfronteerd met gruwelijk oorlogsgeweld. Goya moest de nieuwe koning
zijn eer van trouw geven. Wanneer de Fransen Spanje verlaten heeft zijn
sympathie voor de Franse verlichtte ideeën wantrouwen van o.a.
de inquisitie en leden van het hof tot gevolg. In 1824 vlucht hij naar
Frankrijk. Hij is daarnaar toe gegaan onder het mom van een gezondheidskuur.
Zelfs in Parijs werd hij in de gaten gehouden. Uiteindelijk vestigt
hij zich in Bordeaux. Op zijn 80e kreeg hij het bericht dat hij op het
bevel van de Spaanse koning gevrijwaard werd van controles en onderzoek.
Hij bleef echte in Bordeaux waar hij in April 1828 stierf. In 1919 is
zijn lichaam overgebracht naar de door hem beschilderde kerk Sán
Antonio de la Flórida.
|